ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
ΕΚΛΑΪΚΕΥΣΗΣ
INTERNATIONAL PARTICLE PHYSICS
OUTREACH GROUP (IPPOG)
|
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ |
INTERNATIONAL PARTICLE PHYSICS |
...πίσω στον κατάλογο των Δελτίων Τύπου
CERN: Δελτίο Τύπου
Γενεύη, 8 Νοεμβρίου 2010
Το CERN ολοκληρώνει την μετάβασή του στη φάση ιόντων μολύβδου στον LHC
Γενεύη, 8 Νοεμβρίου 2010.
Χρειάστηκαν μόνο 4 ημέρες στην ομάδα λειτουργίας του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (Large Hadron Collider, LHC) στο CERN1.
να ολοκληρώσουν την μετάβαση από πρωτόνια σε ιόντα μολύβδου. Μετά την απομάκρυνση της τελευταίας δέσμης πρωτονίων, στις
4 Νοεμβρίου 2010, ήδη νωρίς το απόγευμα ξεκίνησε η λειτουργία της δέσμης ιόντων μολύβδου. Οι πρώτες συγκρούσεις
παρατηρήθηκαν στις 00:30 (ώρα κεντρικής Ευρώπης) στις 7 Νοεμβρίου 2010 ενώ στις 11:20 σήμερα η σταθερή κατάσταση λειτουργίας
σηματοδοτεί την έναρξη της φυσικής με βαρέα ιόντα.
"Η ταχύτητα της μετάβασης σε ιόντα μολύβδου είναι ένα δείγμα ωριμότητας για τον LHC" ανέφερε ο Rolf Heuer, Γενικός Διευθυντής του CERN. "Η μηχανή δουλεύει ρολόι μετά από λίγους μήνες κανονικής λειτουργίας".
Η λειτουργία του LHC με ιόντα μολύβδου (άτομα μολύβδου απογυμνωμένα από ηλεκτρόνια) είναι τελείως διαφορετική από τη λειτουργία της μηχανής με πρωτόνια. Από την πηγή έως τις συγκρούσεις, οι λειτουργικές παράμετροι πρέπει να επανακαθοριστούν για την καινούργιου τύπου δέσμη. Για τα ιόντα μολύβδου, όπως και για τα πρωτόνια στην προηγούμενη φάση, η διαδικασία ξεκίνησε με την εισαγωγή και περιφορά γύρω στον επιταχυντή προς μια κατεύθυνση μιας δέσμης και σταθερή αύξηση του αριθμού των περιφορών πριν επαναληφθεί η διαδικασία για την άλλη δέσμη. Μετά την σταθεροποίηση της περιφοράς των δεσμών, οι τελευταίες επιταχύνονται σε πλήρη ενέργεια, δηλαδή 287 TeV (τέρα ηλεκτρονιοβόλτ) ανά δέσμη. Η ενέργεια αυτή είναι πολύ υψηλότερη από την αντίστοιχη της δέσμης πρωτονίων διότι τα ιόντα μολύβδου περιέχουν 82 πρωτόνια. Μια επιπλέον χρονική περίοδος προσεκτικής ρύθμισης χρειάστηκε προτού οι δέσμες ευθυγραμμιστούν για σύγκρουση, και φτάσει η μηχανή στην κατάσταση λήψης δεδομένων, γνωστή στο CERN ως κατάσταση σταθερών δεσμών. Τα τρία πειράματα ALICE, CMS και ATLAS, τα οποία αποθηκεύουν δεδομένα από τις συγκρούσεις τωνν ιόντων μολύβδου, προσβλέπουν σε συνεχή λειτουργία με βαρέα ιόντα έως τις 6 Δεκεμβρίου 2010 οπότε το CERN προχωρά στην χειμερινή διακοπή για συντήρηση.
"Είναι πολύ εντυπωσιακό να παρατηρεί κάποιος πόσο καλά ο LHC προσαρμόστηκε σε ιόντα μολύβδου", είπε ο Jurgen Schukraft, εκπρόσωπος του πειράματος ALICE. "Ο ανιχνευτής ALICE προσαρμόστηκε στην καταγραφή του μεγάλου αριθμού των τροχιών που προέρχονται από τις συγκρούσεις ιόντων και τις χειρίστηκε με επιτυχία, οπότε είμαστε όλοι έτοιμοι να διερευνήσουμε την νέα δυνατότητα του LHC".
"Μετά την πολύ επιτυχημένη φάση με τα πρωτόνια, είμαστε ενθουσιασμένοι για την καινούργια φάση της λειτουργίας του LHC ", είπε η Fabiola Gianotti, ο εκπρόσωπος του ATLAS. " O ανιχνευτής ATLAS κατέγραψε τα πρώτα εντυπωσιακά γεγονότα από τα βαρέα ιόντα, και είμαστε έτοιμοι να τα μελετήσουμε λεπτομερώς".
"Σχεδιάσαμε τον CMS ως ένα ανιχνευτή πολλαπλών ρόλων", είπε ο Guido Tonelli, εκπρόσωπος του CMS. " και είναι μεγάλη επιβράβευση για εμάς να παρατηρούμε πόσο καλά προσαρμόζεται στο καινούργιο είδος των συγκρούσεων. Το να έχουμε δεδομένα τα οποία συλλέχτηκαν από τον ίδιο ανιχνευτή στις συγκρούσεις πρωτονίων και βαρέων ιόντων, είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την παρατήρηση ξεκάθαρων ενδείξεων νέων καταστάσεων της ύλης.
Η λειτουργία με ιόντα μολύβδου ανοίγει μια καινούργια λεωφόρο εξερεύνησης για το πρόγραμμα του LHC, ανιχνεύοντας την ύλη στην κατάσταση των πρώτων στιγμών της δημιουργίας. Ένας από τους κύριους στόχους της λειτουργίας με ιόντα μολύβδου είναι να παραχθούν απειροελάχιστες ποσότητες αυτής της ύλης (η οποία είναι γνωστή ως πλάσμα κουάρκ-γκλουονίων) και να μελετηθεί η εξέλιξή της στην ύλη που συγκροτεί το σημερινό Σύμπαν. Αυτή η εξερεύνηση θα ρίξει περισσότερο φως στις ιδιότητες της ισχυρής αλληλεπίδρασης, η οποία συγκρατεί τα σωματίδια που ονομάζονται κουάρκ ώστε να σχηματίσουν μεγαλύτερα σωματίδια όπως τα πρωτόνια και νετρόνια.
Μετά την χειμερινή τεχνική διακοπή, η λειτουργία του επιταχυντή θα ξεκινήσει πάλι τον Φεβρουάριο 2011 με πρωτόνια και αυτό θα συνεχιστεί για όλο το 2011.
(1) Το CERN, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Πυρηνική Έρευνα, είναι το μεγαλύτερο παγκοσμίως εργαστήριο φυσικής σωματιδίων και βρίσκεται στη Γενεύη. Σήμερα, τα Κράτη-Μέλη του είναι τα: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελβετία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Ιταλία, Νορβηγία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Τσεχία, Σουηδία, και Φιλανδία. Οι ΗΠΑ, Ινδία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Ρωσία, Τουρκία, Ε.Ε. και UNESCO έχουν θέση παρατηρητή.
Στην φωτογραφία, φαίνεται ένα γεγονός από τις πρώτες συγκρούσεις ιόντων μολύβδου όπως καταγράφηκε από τον ανιχνευτή ALICE. Η ενέργεια στο κέντρο μάζας ήταν 2,76 TeV ανά νουκλεόνιο.
Δείτε το Δελτίο τύπου
Μετάφραση: Ν. Τράκας