Τα Εργοστάσια-Β είναι επιστημονικές μηχανές οι οποίες εξερευνούν τις συνθήκες του πρωταρχικού σύμπαντος δημιουργώντας και αναλύοντας υπέρογκες ποσότητες μεσονίων-Β, σωματιδίων τα οποία περιέχουν ένα κουάρκ b (bottom, κάτω). Ένας ρόλος των εργοστασίων-Β είναι να ερευνήσουν τις διαφορές μεταξύ των μεσονίων-Β και των αντισωματιδίων τους έτσι ώστε να βοηθήσουν στην κατανόηση γιατί το σύμπαν κυριαρχείται από ύλη ενώ η αντιύλη είναι απούσα.

Ένα εργοστάσιο-Β απαρτίζεται από τρία μεγάλα τμήματα: Έναν επιταχυντή σωματιδίων ο οποίος παράγει μεγάλες ποσότητες μεσονίων-Β, έναν ανιχνευτή για να παρατηρήσει τις διασπάσεις των μεσονίων και μία διεθνή σύμπραξη φυσικών και μηχανικών. Δύο εργοστάσια-Β είναι σε λειτουργία: Ο PEP-II με τον ανιχνευτή BaBar στο Κέντρο Γραμμικού Επιταχυντή στο Στάνφορντ και ο επιταχυντής ΚΕΚΒ με τον ανιχνευτή του, Βelle, στην Ιαπωνία^(*)

Ο ρυθμός και η ένταση των συγκρούσεων ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων στον BaBar και στο Belle γεννούν εκατοντάδες εκατομμύρια μεσονίων-Β κάθε έτος. Κάθε δευτερόλεπτο λειτουργίας τους, τα εργοστάσια ταξινομούν εκατομμύρια συγκρούσεων για να ταυτοποιήσουν, με την μέγιστη απόδοση, μερικές εκατοντάδες γεγονότα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Κάθε εργοστάσιο-Β παράγει πάνω από 700 CDs από δεδομένα (0.5 Terabyte) ανά ημέρα. Εξερευνώντας τον μικρόκοσμο, τα εργοστάσια-Β-αποκαλύπτουν το σύμπαν όπως αυτό υπήρξε κοντά στη στιγμή της γέννησής του.

Steve Sekula, MIT

^(*)Σ.τ.Μ.: Ο PEP II σταμάτησε να λειτουργεί το 2008 και ο ΚΕΚΒ το καλοκαίρι του 2010. Το πείραμα LHCb, ένα από τα τέσσερα πειράματα στον επιταχυντή LHC, στο CERN (που άρχισε να λειτουργεί στα τέλη του 2009), έχει ακριβώς το ίδιο στόχο. Επίσης ετοιμάζεται το πρόγραμμα SUPERB στην Ιταλία το οποίο αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί από το 2016. Το SUPERB έχει προδιαγραφές για 100 φορές μεγαλύτερη "φωτεινότητα" (δηλαδή μεγαλύτερη ένταση στις συγκρουόμενες δέσμες -κατά συνέπεια μεγαλύτερο ρυθμό συγκρούσεων οπότε περισσότερα "ενδιαφέροντα" αποτελέσματα) από ότι τα παλαιότερα Β-εργοστάσια (10³⁶ cm^-2sec^-1 έναντι 10³⁴).

Μετάφραση: Μανώλης Χανιωτάκης