Το ΕΜΠ στηρίζει τις πυρόπληκτες περιοχές

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΑΝΑΔΑΣΩΣΕΩΝ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ & ΜΕΛΩΝ ΕΜΠ

Γενικά

Δάσωση λέμε ότι γίνεται σε μια περιοχή που δεν είχε ποτέ της δένδρα ή θάμνους με δασικά -άγρια είδη- π.χ. σε ένα αγρόκτημα ή βοσκότοπο-και εκεί φυτεύουμε δασικά είδη με σκοπό να το κάνουμε δάσος.

Αναδάσωση λέμε ότι κάνουμε σε περιοχές που στο παρελθόν ήταν δάση ή δασικές εκτάσεις και που για διάφορους λόγους έχασαν τη βλάστησή τους π.χ. από πυρκαγιές, εκχερσώσεις, λαθροϋλοτομίες κ.λ.π. Η διαφορά μεταξύ δάσους και δασικής έκτασης βρίσκεται στο γεγονός ότι δασική έκταση είναι εκείνη που έχει αραιή <15 % δασική βλάστηση. (Σημ. Ο νέος νόμος που αναφέρει <25% !!!!- κρίνεται στο ΣτΕ).

Εργασίες Τεχνητών Αναδασώσεων

Η τεχνητή αναδάσωση στοχεύει στο να εγκαταστήσουμε σε μια κύρια δασική περιοχή δασικά είδη -δένδρα και θάμνους- με τεχνητά μέσα, δηλ. να φυτέψουμε φυτάρια ή και να σπείρουμε σπόρους δασικών ειδών. Αντίθετα, όταν η Φύση αναλαμβάνει αυτόν το ρόλο, τότε λέμε ότι έχουμε φυσική αναγέννηση.

Ο άνθρωπος αναλαμβάνει να επισπεύσει το έργο της φύσης με τις τεχνητές φυτεύσεις προκειμένου να προλάβει, κυρίως μετά από πυρκαγιές, φαινόμενα διάβρωσης του εδάφους που είναι ένας πολύτιμος μη ανανεώσιμος πόρος και που χωρίς έδαφος δεν μπορεί να υπάρξει βλάστηση και επομένως, δάσος.

Η προσπάθεια λοιπόν των αναδασωτών, όπως η δική σας, είναι πολλαπλά χρήσιμη για το περιβάλλον αφού εγκαθιστώντας τη δασική βλάστηση βοηθάμε στον εμπλουτισμό του αέρα με οξυγόνο, μειώνουμε το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας, βελτιώνουμε το τοπικό κλίμα της περιοχής, συντηρούμε το έδαφος, βοηθάμε το νερό να εισχωρήσει στον υδροφορέα, διακρατούνται τα αιωρούμενα μικροσωματίδια, βελτιώνουμε την αισθητική της περιοχής, αυξάνεται και εμπλουτίζεται η πανίδα και προπάντων αυξάνει η βιοποικιλότητα και επομένως, δημιουργούμε ένα εξελικτικό οικοσύστημα.

Δεν είναι λοιπόν η εθελοντική σας εργασία μια προσπάθεια μόνον καλής θέλησης για τη φύση και το περιβάλλον, αλλά είναι ένα εθνικό έργο για σάς και τους επερχόμενους.

Σκεφθείτε, ότι αν η πατρίδα μας βρεθεί σε κίνδυνο εξωτερικό θα δώσουμε το αίμα μας για μια «σπιθαμή χώματος» να το υπερασπιστούμε και τώρα θα αφήσουμε να παρασύρει το νερό μετά τις φωτιές όλο μας αυτό το παραγωγικό έδαφος; Να λοιπόν που η προσπάθειά σας αυτή έχει χαρακτήρα εθνικό.

Τύποι Φυτών για Αναδάσωση

Τα προς αναδάσωση φυτά προέρχονται από φυτώρια κρατικά ή ιδιωτικά και είναι δύο τύπων.

Είναι ή Γυμνόρριζα που βγαίνουν από το έδαφος του φυτωρίου ή είναι μεγαλωμένα σε σακουλάκια ναύλον (μαύρα), δηλ. βωλόφυτα.

Γυμνόρριζα (δηλ. χωρίς χώμα στις ρίζες τους) φυτεύονται ορισμένα δασικά είδη (π.χ. ακακία, πλατάνι, μουριά, κ.λ.π.) μια και η ρίζα δεν αντέχει να είναι εκτεθειμένη στον αέρα παρά για λίγα λεπτά γι'αυτο στα γυμνόρριζα έχουμε το ριζικό τους σύστημα σκεπασμένο σε τσουβάλια υγραμένα ή βάζουμε ένα υλικό της αργίλου που λέγεται βερμικουλίτης και που κρατάει τις ρίζες σε υγρασία.

Τα Βωλόφυτα (σε σακουλάκια πολυεθυλαινίου) φυτεύονται στο έδαφος (ΠΡΟΣΟΧΗ: αφού πρώτα αφαιρεθεί το πλαστικό περίβλημα) με προσοχή ώστε να μη διαλυθεί η μπάλα του χώματος που περιβάλλει το ριζικό σύστημα.

Τρόπος Φύτευσης φυτών σε σακουλάκια-Βωλόφυτα

1. Διάνοιξη λάκκων φύτευσης

Οι λάκκοι ανοίγονται με εργαλεία ή και με μηχανήματα σε θέσεις όπου θα υπάρχει έδαφος έστω και αν είναι σχετικά λίγο (ρηχό) και σε διαστάσεις βάθους 40-50 εκ και πλάτους 30-40 εκ. για φυτάρια διετή. Για μεγαλύτερα φυτά θα δίνονται οδηγίες διάνοιξης λάκκων από τους επικεφαλείς Δασικούς υπευθύνους, Δασολόγους κλπ.

2. Το πάνω χώμα από τα πρώτα 10-15 εκ. που σκάβουμε και αφού απομακρύνουμε πέτρες ή άλλα υλικά, το τοποθετούμε στην μία πλευρά του λάκκου, έτσι ώστε να το χρησιμοποιήσουμε αργότερα σαν πρώτο υλικό για να μπει στο λάκκο που ανοίξαμε, έτσι ώστε οι ρίζες του νεόφυτου να βρούν το καλύτερο χώμα που είναι το επιφανειακό. Το χώμα από βαθύτερα τμήματα το βάζουμε στην άλλη πλευρά, ώστε να μπει τελευταίο στο λάκκο φύτευσης (βλ. σχετικό σχήμα).

3. Αφού έχει ανοιγεί ο λάκκος -καλόν είναι να διαβρέχεται προηγουμένως αν δεν έχουν υπάρξει βροχές, έτσι ώστε οι ρίζες των νεόφυτων να έχουν σχετική υγρασία όταν φυτευθούν και να μη τους πάρει το ξηρό έδαφος το νερό από τις ρίζες τους- τοποθετούμε το φυτάριο (ΠΡΟΣΟΧΗ ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΣΑΚΟΥΛΑΚΙ) κάθετα στο λάκκο αφού προηγουμένως έχουμε ρίξει μερικά εκατοστά από το καλό χώμα στο βάθος που θα ακουμπήσει το φυτάριο και με το πόδι μας πιέζουμε ελαφρά το χώμα ώστε να έρθει σε επαφή με τις ρίζες.

Να θυμάστε ότι αυτή η στιγμή που το χώμα περιβάλλει το βωλόφυτο μέσα στο λάκκο, αν με προσοχή το πιέσετε να έρθει σε άμεση επαφή με τη ρίζα και λίγο πρίν γεμίσετε το λάκκο, να τραβήξετε προσεκτικά το φυτάριο προς τα πάνω και μετά να συμπιέσετε περιμετρικά το χώμα, έχετε εξασφαλίσει το 50% της επιτυχίας.

4. Μόλις τελειώσετε τη φύτευση και θα πρέπει το φυτάριο να είναι στη τελική του θέση χαμηλότερα κατά 3-5 εκ από το αρχικό έδαφος τότε φτιάχνετε ένα περιμετρικό λάκκο με άνοιγμα όσο το άνοιγμα του λάκκου φύτευσης και αυτό για να κρατηθεί το νερό της βροχής ή ποτίσματος. Αυτός λέγεται λάκκος συντήρησης.

5. Συνήθως μετά τη φύτευση ποτίζουμε με 5-10 λίτρα νερό το φυτό αν ο καιρός είναι ξηρός, διαφορετικά αναμένουμε τις σωτήριες ... βροχές. Ακόμα μπορούμε και να τα λιπάνουμε με μικτό λίπασμα NPK 15-15-15 περίπου 50 g, σε ανάμειξη με το αρχικό χώμα ή να βάλουμε ταμπλέτες από βραδείας διάλυσης λιπάσματα (slow release fertilizers).

6. Αν τα φυτά είναι μεγάλα σε μέγεθος >1.5 μ τότε θα πρέπει να τα υποστυλώνουμε, είτε με ξυλοπασσάλους, είτε με ειδικά υλικά πρόσδεσης.

Στο σκίτσο που συνοδεύει το παρόν κείμενο δίδονται οι σχετικές κατατοπιστικές οδηγίες.

 

Για τη Συγκλητική Επιτροπή του ΕΜΠ για την ενίσχυση των πυρόπληκτων περιοχών.

Κώστας Κασσιός, τ. Καθηγητής Ε.Μ.Π.

Αλέξανδρος Παπαγιάννης, Αναπλ. Καθηγητής Ε.Μ.Π.