Το Υπερσύγχροτρο Πρωτονίων (SPS)

Το Υπερσύγχροτρο πρωτονίων είναι ένας κυκλικός επιταχυντής, περιμέτρου 6 km και βρίσκεται εγκατεστημένος κάτω από το έδαφος. Αρχικά, κατασκευάσθηκε για την επιτάχυνση πρωτονίων - την οποία και συνεχίζει να πραγματοποιεί - αλλά έκτοτε έχει λειτουργήσει ως επιταχυντής συγκρουόμενων δεσμών πρωτονίων - αντι-πρωτονίων, ως επιταχυντής βαρέων ιόντων και ως τροφοδότης ηλεκτρονίων/ποζιτρονίων για τον LEP. Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του ως επιταχυντή συγκρουόμενων δεσμών πρωτονίων - αντι-πρωτονίων, στη δεκαετία του '80, χάρισε στο CERN μία από τις σπουδαιότερες στιγμές του - την πρώτη παρατήρηση των σωματιδίων W και Z, φορέων της ασθενούς αλληλεπίδρασης.

Το SPS μπορεί επίσης να επιταχύνει ιόντα μολύβδου σε ενέργεια 170 GeV ανά νουκλεόνιο. Ας σημειωθεί ότι στον πυρήνα του μολύβδου υπάρχουν 208 νουκλεόνια. Προς το παρόν, αυτή είναι η υψηλότερη ενέργεια που έχει επιτευχθεί στον κόσμο και βοηθά στην μελέτη του πλάσματος κουάρκ-γλουονίων το οποίο ενδέχεται να σχηματίσθηκε αμέσως μετά την Μεγάλη Εκρηξη.