ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ |
INTERNATIONAL PARTICLE PHYSICS |
...πίσω στον κατάλογο των Δελτίων Τύπου
CERN: Δελτίο Τύπου
Γενεύη, 9 Μαΐου 2016
Ο Μεγάλος Αδρονικός Επιταχυντής (LHC) επαναλειτουργεί
Γενεύη, 9 Μαΐου 2016. Ο Μεγάλος Αδρονικός Επιταχυντής του CERN(1) (LHC) ξεκίνησε την επίσημη λειτουργία του και πάλι μετά από την συνηθισμένη χειμερινή ανάπαυλα. Σκοπός της ανανεωμένης λειτουργίας του LHC για το 2016 είναι η συλλογή όσο το δυνατόν περισσότερων δεδομένων που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να εισχωρήσουν στα ?δυτα της θεμελιώδους φυσικής για να δώσουν απαντήσεις σε πολλαπλά ερωτήματα που περιμένουν λύση.
Στις 25 Μαρτίου 2016 οι τεχνικοί του CERN άνοιξαν τους διακόπτες του ισχυρότερου επιταχυντή στον κόσμο και στις ημέρες που ακολούθησαν έλεγξαν προσεκτικά όλα τα συστήματα του επιταχυντή χρησιμοποιώντας δέσμες σωματίων χαμηλής ενέργειας και πιλοτικές συγκρούσεις πρωτονίων. Το περασμένο Σαβατοκύριακο οι επιστήμονες ανακοίνωσαν οτι ?λα τα πειράματα του επιταχυντή είναι έτοιμα να δεχτούν νέα δεδομένα, αυξάνοντας την ενέργεια των δεσμών πρωτονίων για να πετύχουν τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό συγκρούσεων σωματιδίων.
"Ο LHC είναι σε εξαιρετική κατάσταση ", είπε ο Διευθυντής Επιταχυντών και Τεχνολογίας του CERN Frederick Bordry. "Έχουμε τον φιλόδοξο στόχο για το 2016 να συγκεντρώσουμε 6 φορές περισσότερα δεδομένα απ?ότι το 2015".
"Η επαναλειτουργία του LHC είναι πάντα φορτισμένη συναισθηματικά για εμάς", λέει η Fabiola Gianotti, Γενική Διευθύντρια του CERN. "Τα δεδομένα που θα συλλέξουμε το 2016 θα επιτρέψουν να βελτιώσουμε τις μερήσεις μας για το μποζόνιο Higgs και για τα άλλα γνωστά σωματίδια, ενώ ταυτόχρονα διαθέτουμε τη δυναμική για να αναζητήσουμε νέα φυσικά φαινόμενα που θα μας οδηγήσουν σε καινούριες ανακαλύψεις".
Η επαναλειτουργία του LHC σηματοδοτεί τη δεύτερη χρονιά που ο επιταχυντής θα λειτουργήσει στην εξαιρετικά υψηλή ενέργεια συγκρούσεων 13 TeV (τρισεκατομμυρίων ηλεκτρονιοβόλτ). Κατά την πρώτη περίοδο της δεύτερης φάσης λειτουργίας (Run 2) του LHC το 2015, οι χειριστές κατάφεραν να καθοδηγήσουν τον επιταχυντή αυξάνοντας σταδιακά την ένταση των δεσμών μέχρι την τελική υψηλότερη ενέργεια λειτουργίας του.
Κάθε δέσμη σωματιδίων αποτελείται από χιλιάδες δεσμίδες 100 δισεκατομμυρίων πρωτονίων η καθεμία που κινούνται σε έναν υπόγειο δακτύλιο μήκους 27 χιλιομέτρων με την ταχύτητα του φωτός σχεδόν. Οι δέσμες κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις και διασταυρώνονται εκατομμύρια φορές το δευτερόλεπτο στα σημεία που είναι εγκατεστημένα τα διάφορα πειράματα του LHC, παράγοντας έναν τεράστιο αριθμό συγκρούσεων. Το 2015 ο αριθμός δεσμίδων σε κάθε δέσμη αυξήθηκε σε 2244 δεσμίδες ανά 25 νανο-δευτερόλεπτα, οδηγώντας σε 400 εκατομμύρια εκατομμυρίων συγκρούσεις πρωτονίων στα πειράματα ATLAS και CMS. Το 2016 ο αριθμός σωματιδίων στις δέσμες των επιταχυντών θα αυξηθεί κι?άλλο ανεβάζοντας τον αριθμό των συγκρούσεων στα διάφορα πειράματα ως 1 δισεκατομμύριο ανά δευτερόλεπτο.
"Το 2015 ανοίξαμε τις πόρτες σε ένα καινούριο τοπίο συγκρούσεων σε πρωτόγνωρες ενέργειες. Τώρα είμαστε έτοιμοι να εξερευνήσουμε αυτό το τοπίο σε βάθος", λέει ο Διευθυντής Ερευνών και Υπολογιστών του CERN, Eckhard Elsen.
Το μποζόνιο Higgs ήταν το τελευταίο κομμάτι του παζλ στο Καθιερωμένο Πρότυπο, την θεωρία που προσφέρει την καλύτερη ως τώρα περιγραφή των γνωστών θεμελιωδών σωματιδίων και των δυνάμεων που τα διέπουν. Το 2016 τα πειράματα ATLAS και CMS - τα οποία ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012 - είναι έτοιμα να μελετήσουν το μποζόνιο με κάθε λεπτομέρεια.
Φυσικά, υπάρχουν ακόμη πολλά αναπάντητα ερωτήματα που αφορούν το Καθιερωμένο Πρότυπο, για παράδειγμα γιατί στη Φ?ση η ύλη υπερίσχυσε της αντιύλης, κι?ακόμη, σε τι συνίσταται η σκοτεινή ύλη που αποτελεί το ένα τέταρτο όλου του Σύμπαντος; Ο τεράστιος αριθμός δεδομένων που θα προκύψει από τον LHC το 2016 θα αποτελέσει μια πρόκληση για να προσεγγίσουμε αυτά τα ερωτήματα αλλά και για να τεθεί σε δοκιμασία για άλλη μια φορά η ορθότητα του Καθιερωμένου Προτύπου με την ελπίδα να ανιχνευθούν ενδείξεις άγνωστης ως τώρα φυσικής. Η νέα φάση λειτουργίας του LHC με συγκρούσεις δεσμών πρωτονίων θα διαρκέσει 6 μήνες και στη συνέχεια ο επιταχυντής θα λειτουργήσει για 4 ακόμη εβδομάδες με συγκρούσεις πρωτονίων και ιόντων μολύβδου.
Τα τέσερα μεγαλύτερα πειράματα του LHC ALICE, ATLAS, CMS και LHCb αρχίζουν από σήμερα να συλλέγουν τα δεδομένα του 2016, σε συνεργασία με τρία μικρότερα πειράματα TOTEM, LHCf και MoEDAL, τα οποία θα μελετήσουν με τη μεγαλύτερη δυνατή ευαισθησία συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των συγκρούσεων πρωτονίων.
(1) CERN (European Organization for Nuclear Research) είναι το σημαντικότερο παγκοσμίως εργαστήριο σωματιδιακής φυσικής, με κεντρικές εγκαταστάσεις στη Γενεύη. Σήμερα οι χώρες μέλη του CERN είναι οι Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελβετία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Ισραήλ, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σουηδία, Τσέχικη Δημοκρατία και Φινλανδία. Η Ρουμανία είναι υποψήφιο μέλος και οι Σερβία και Τουρκία είναι συνδεδεμένα μέλη (στο προπαρασκευαστικό στάδιο συμμετοχής ως πλήρη μέλη). Οι Ινδία, Ιαπωνία, Ρωσία, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση, JINR και UNESCO συμμετέχουν ως παρατηρητές.
Δείτε το Δελτίο τύπου
Μετάφραση: Ελένη Χατζηχρήστου
European Particle Physics Communication Network (EPPCN) και
Astroparticle Physics European Consortium (APPEC), Communication Officer